BỆNH GAN LÀ GÌ?

Gan là nội tạng lớn nhất trong cơ thể, nằm ở phía trên bên phải của bụng.

Gan được xem như là nhà máy hoá chất của cơ thể:

• Dự trữ một lượng lớn đường (glucose) dưới dạng glycogen
• Tổng hợp protein huyết thanh
• Sản xuất mật (hỗ trợ tiêu hoá) và cholesterol (giúp vận chuyển chất béo trong cơ thể)
• Đóng vai trò trong quá trình chuyển hoá, bài tiết thuốc và các chất độc hại khác

Các bệnh lý ở gan đa số là do nhiễm virus, rối loạn chuyển hoá, nghiện rượu… gây ra với biểu hiện đặc trưng là sự tổn thương ở các tế bào gan. Theo thời gian, tổn thương tạo thành các dải xơ (sẹo), dẫn đến suy gan, đe dọa tính mạng người bệnh.

CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP Ở GAN

Gan nhiễm mỡ:

• Là tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều (hơn 5% trọng lượng gan), nguyên nhân thường là do thói quen ăn uống và sinh hoạt không hợp lý, người thừa cân béo phì.
• Bệnh không có triệu chứng rõ ràng nên rất khó phát hiện. Nếu không được tầm soát và điều trị không kịp thời, các tổn thương ở gan có thể phát triển thành xơ gan, ung thư gan.

Viêm gan:

• Là bệnh lý có thể xảy ra ở mọi đối tượng, do 3 nguyên nhân chính:
  • Viêm gan do nhiễm virus: phổ biến là viêm gan A, B, C.
  • Viêm gan tự miễn: hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công gan.
  • Viêm gan do nhiễm độc: rượu bia, thuốc.
• Khi có dấu hiệu viêm, nhu mô gan bị tổn thương khiến các chức năng của cơ quan này suy yếu dần. Khi bệnh đã diến tiến đến giai đoạn nặng dễ dấn đến xơ gan không hồi phục, ung thư gan.

Suy gan:

• Là tình trạng gan giảm khả năng thực hiện các chức năng bình thường của gan, xảy ra khi phần lớn tổ chức gan bị tổn thương và không còn khả năng hoạt động.
• Đây thường là giai đoạn cuối của nhiều bệnh gan, xảy ra khi phần lớn cơ quan đã bị hư hại, không thể phục hồi.

Xơ gan:

• Là một trong những bệnh lý nguy hiểm về gan, khi đó các tế bào gan dần được thay thế bằng các dải xơ, mô sẹo khiến gan mất dần chức năng.
• Khi mới khởi phát, xơ gan thường không có dấu hiệu rõ ràng. Ở giai đoạn nặng, có thể gây bệnh não gan, phù... rất nguy hiểm.

Ung thư gan:

• Xảy ra khi các tế bào ác tính phát sinh tại các mô trong gan.
• Là bệnh lý nguy hiểm nhưng khó phát hiện vì không có dấu hiệu đặc trưng. Khi phát hiện, tiên lượng sống thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn.

CÁC DẤU HIỆU THƯỜNG GẶP Ở BỆNH GAN

• Mệt mỏi, chán ăn
• Ngứa, nổi mề đay
• Đau hạ sườn phải
• Nước tiểu sậm màu
• Buồn nôn
• Sưng phù
• Trướng bụng
• Vàng da, vàng mắt
• Xuất hiện các vết bầm tím dưới da

CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

• Nghiện rượu bia
• Sử dụng chung kim tiêm, dụng cụ vệ sinh cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo
• Quan hệ tình dục không an toàn
• Lạm dụng kháng sinh và dùng dài hạn các thuốc chuyển hoá qua gan
• Hay ăn thức ăn sống
• Mắc bệnh tiểu đường, thừa cân, béo phì, tăng mỡ máu
• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh gan
• Chưa chủng ngừa viêm gan (A, B)

CÁC BIỆN PHÁP NGỪA BỆNH GAN

• Hạn chế rượu bia
• Ăn chín, uống sôi
• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
• Không dùng chung kim tiêm, vật dụng cá nhân như dao cạo, dụng cụ ráy tai, kéo cắt móng
• Chủng ngừa viêm gan (A, B)
• Duy trì cân nặng hợp lý
• Tầm soát sức khoẻ định kỳ
• Dùng thuốc theo khuyến cáo của bác sĩ