ĐAU CỔ VAI GÁY LÀ GÌ?

• Đau vai gáy là tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng, gây đau và hạn chế vận động khi quay cổ hay quay đầu. Bệnh tiến triển chậm nên lúc đầu người bệnh thường không quan tâm và tích cực điều trị, tuy nhiên một số trường hợp đau cổ vai gáy không đơn thuần gây mệt mỏi, khó chịu mà có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh xương khớp nguy hiểm như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm cổ, gai cột sống… gây chèn ép rễ thần kinh cột sống. 

TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP CỦA ĐAU CỔ VAI GÁY

Các cơn đau mỏi vai gáy có thể được nhận biết dựa trên những triệu chứng sau:

• Cơn đau thường xuất hiện sau khi ngủ dậy hoặc sau khi làm việc nặng, ngồi quá lâu trên bàn làm việc với cùng 1 tư thế.
• Cơn đau từ bả vai lan xuống cánh tay (một hoặc hai bên) khiến vai và tay luôn bị tê mỏi, nặng nề, khó vận động.
• Đôi khi chỉ vận động nhẹ nhàng cũng có cảm giác đau vùng cổ, vai gáy.
• Trở mình khi nằm ngủ cũng gây đau.
• Khi sờ vào vùng bả vai cảm giác cơ bị căng cứng.
• Mức độ đau sẽ tăng khi vận động, ngồi lâu, ho, nhảy mũi hay khi thời tiết thay đổi.
• Khi nghỉ ngơi thì cơn đau sẽ giảm xuống.
• Tùy trường hợp, người bệnh có thể xuất hiện thêm các triệu chứng chóng mặt, ù tai, hoa mắt…

NGUYÊN NHÂN GÂY ĐAU CỔ VAI GÁY

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây đau cổ vai gáy:

• Thoát vị đĩa đệm cổ: Khi vòng xơ đĩa đệm cổ bị rách, lớp nhân nhầy bên trong rò rỉ ra ngoài, gây viêm rễ thần kinh. Nếu một đĩa đệm ở cột sống cổ dưới thoát vị, cơn đau ở vùng xương bả vai có thể đi kèm với đau cổ. Một số dấu hiệu đi kèm như ngứa ran, nóng rát hay tê vùng cổ vai gáy.
• Thoái hóa đốt sống cổ: Khi lớn tuổi, cột sống cổ thoái hóa nên lỗ liên hợp đốt sống (nơi các dây thần kinh cột sống thoát ra khỏi ống sống) có thể thu nhỏ dẫn đến các dây thần kinh cột sống có nguy cơ thu hẹp hoặc viêm, gây đau từ cổ xuống vai.
• Căng cơ: Các cơ liên kết trên vùng cổ vai gáy khi bị kéo căng gây cảm giác cứng, đau sẽ lan dần ra khu vực lân cận.
• Viêm dây thần kinh cánh tay: Dây thần kinh cánh tay xuất phát từ vùng cổ dưới, đi qua vai và vùng lưng trên khiến người bệnh có cảm giác đau nhói như điện giật và có thể lan đến cổ. Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng đi kèm như ngứa ran, tê, yếu vai, cánh tay, bàn tay…
• Sai tư thế trong sinh hoạt, lao động: Các tư thế sai trong sinh hoạt, lao động, chơi thể thao… diễn ra suốt thời gian dài có thể dẫn đến hiện tượng căng cơ, gân ở vùng cổ vai gáy như ngủ trên gối quá cao, ngồi trước máy tính hoặc điện thoại ở tư thế cúi gập cổ hay căng cổ về phía trước, thói quen quay mạnh cổ gây tiếng kêu rốp rốp, những công việc phải ngồi hoặc đứng quá lâu khiến máu khó lưu thông tại vùng cổ, bả vai và dẫn đến đau mỏi.
• Chấn thương mô mềm: Các cơn đau vùng cổ vai gáy có thể xuất phát từ chấn thương mô mềm liên quan đến cơ, gân, dây chằng. Người bệnh có triệu chứng đi kèm như cứng vùng cổ vai gáy, đau đầu, co thắt cơ bắp.

KHI NÀO CẦN ĐI KHÁM BÁC SĨ?

• Ngoài việc gây hạn chế vận động, cơn đau vai gáy có thể lan xuống bả vai hoặc cánh tay, gây cảm giác tê bì, châm chích, rất khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người bệnh. Nhiều trường hợp không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như: rối loạn tiền đình, tăng nguy cơ thiếu máu não, rối loạn cảm giác tứ chi, đau rễ thần kinh thực vật, nặng nề có thể gây bại liệt một hoặc cả hai tay.
• Khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường dưới đây, người bệnh cần đi khám ngay để điều trị sớm, tránh biến chứng:
  • Cơn đau cổ vai gáy kéo dài trên một tuần.
  • Mức độ đau ngày càng tăng dần với tần suất nhiều hơn, thậm chí cơn đau xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi.
  • Kèm theo một số triệu chứng hoa mắt, ù tai, chóng mặt, buồn nôn, khó thở.
  • Đau cổ vai gáy cấp tính với mức độ đau dữ dội, xảy ra sau khi người bệnh gặp chấn thương đột ngột, gây tổn thương cơ và các dây chằng, trường hợp này cần được can thiệp y tế sớm.

BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN BỆNH ĐAU CỔ VAI GÁY

Một số phương pháp dùng để chẩn đoán bệnh đau mỏi cổ vai gáy:

• Thăm khám và kiểm tra tiền sử bệnh để loại trừ khả năng có bệnh khác.
• Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang giúp thấy được khe hẹp giữa hai đốt sống, khối u…
• Chụp CT: Phương pháp cho thấy hình ảnh cắt ngang chi tiết bên trong của vùng vai gáy.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kết quả cho thấy các yếu tố liên quan đến tủy sống, dây chằng, dây thần kinh.
• Chụp tủy sống: Cách này có thể thay thế cho chụp cộng hưởng từ (MRI).

LÀM GÌ KHI BỊ ĐAU CỔ VAI GÁY?

Nên khi khám chuyên khoa cô xương khớp sớm để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp thường gặp:

• Giảm đau tại nhà: Chườm túi gel lạnh hoặc đá lạnh quấn trong khăn mềm lên vùng vai gáy trong 3 ngày đầu tiên khi cơn đau khởi phát. Mỗi lần chườm tối đa 20 phút, 5 lần mỗi ngày. Điều này giúp giảm sưng và cứng cổ. Ngoài ra, bạn có thể chườm ấm vùng cổ vai bằng miếng đệm nóng hoặc xoa bóp vai gáy nhẹ nhàng để tăng lưu thông máu, giúp cơ được thư giãn.
• Dùng thuốc: Nếu đau vai gáy kéo dài, không thuyên giảm, bác sĩ có thể chỉ định bạn sử dụng một số thuốc giảm đau như paracetamol, thuốc kháng viêm không steroid, thuốc giãn cơ, miến gdq1n giảm đau tại chỗ. Khi uống thuốc cần lưu ý tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hay dược sĩ, không lạm dụng hoặc tự ý thay đổi liều lượng vì có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng tới dạ dày, gan và thận.
• Vật lý trị liệu: Vật lý trị liệu với bệnh đau vai gáy ở mức độ cấp tính sẽ thấy được hiệu quả. Tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ lựa chọn các bài tập và loại thiết bị hỗ trợ phù hợp.
• Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic): Phương pháp này được nhiều chuyên gia đánh giá cao về mặt hiệu quả lâu dài trong khi không cần dùng đến thuốc hay phẫu thuật. Theo đó, bác sĩ sẽ nắn chỉnh các đốt sống về đúng vị trí ban đầu nhằm tác động trực tiếp đến nguyên nhân gây ra hiện tượng đau vai gáy, giúp phục hồi cấu trúc cột sống cổ bị sai lệch, giảm đau vai gáy hiệu quả.

CHẾ ĐỘ SINH HOẠT VÀ DINH DƯỠNG KHI BỊ ĐAU CỔ VAI GÁY

• Tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh việc tự ý ngừng điều trị khi thấy cơn đau đã thuyên giảm.
• Hạn chế các hoạt động xoay vặn mạnh cột sống cổ vì có thể gây thêm các tổn thương cho dây thần kinh.
• Tránh nằm hoặc ngồi 1 chỗ quá lâu có thể khiến các cơ vùng cổ bị co cứng, kém linh hoạt.
• Thực hiện các động tác thể dục nhẹ nhàng để giúp cơ cổ được thư giãn như xoay cổ, ngửa đầu trước sau, xoay đầu qua 2 bên…
• Bổ sung các khoáng chất cần thiết cho xương khớp như canxi, omega -3, vitamin C-D-E, vitamin nhóm B, glucosamine & chondroitin…
• Hạn chế các thức ăn nhiều dầu mỡ, các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.

MỘT SỐ BÀI TẬP ĐƠN GIẢN NHƯNG HIỆU QUẢ TẠI NHÀ

Bài tập 1: Bài tập giúp thư giãn một bên hoặc hai bên vùng cơ cổ và vai gáy

• Người bệnh ngồi thẳng lưng trên ghế
• Tay trái đưa ra phía sau lưng để cố định phần vai của mình
• Tay phải choàng qua đầu, đồng thời kéo giãn đầu về phía bên phải nhằm căng cơ vùng cổ bên trái
• Giữ yên tư thế trong 10 giây
• Sau đó đổi bên và thực hiện tương tự

Bài tập 2: Bài tập giúp thư giãn các cơ vùng cổ, vai và bắp tay

• Người bệnh ngồi thẳng lưng trên ghế
• Đan hai tay vào nhau và đưa thẳng về phía trước, lòng bàn tay hướng ra ngoài
• Tiếp tục đưa tay cao lên qua đầu cho đến khi thấy căng vùng bắp tay, lưu ý mắt nhìn theo tay
• Giữ yên 10-15 giây, lặp lại động tác 3 lần

Bài tập 3: Các động tác dưới đây giúp kéo giãn vùng cổ và vùng vai, góp phần xoa dịu cơn đau cổ và vai gáy

• Người bệnh đứng thẳng và giữ thẳng lưng
• Đan hai tay vào nhau ở phía sau lưng
• Cố gắng giữ thẳng tay và đưa tay lên cao trong 10 giây
• Thực hiện động tác 3 lần

PHÒNG NGỪA BỆNH ĐAU CỔ VAI GÁY

Đau mỏi vai gáy là triệu chứng thường gặp của nhân viên văn phòng hoặc những đối tượng thường xuyên làm việc với tư thế cố định, ít vận động như nhân viên lập trình máy tính, kế toán…

Để phòng ngừa đau vai gáy, mọi người nên thay đổi thói quen khi ngồi làm việc:

• Không ngồi quá lâu trong thời gian dài, nên thay đổi tư thế hoặc đứng lên vươn vai đi lại sau mỗi 45 phút làm việc.
• Đặt màn hình máy tính ngang tầm mắt, điều chỉnh chiều cao bàn ghế phù hợp sao cho khuỷu tay vuông góc với mặt bàn khi gõ máy.
• Khi sử dụng điện thoại nên đặt màn hình điện thoại ngang tầm mắt, tránh cúi đầu nhìn màn hình quá lâu.
• Không dùng bả vai và đầu để giữ điện thoại khi nói chuyện.
• Không ngồi úp mặt ngủ gục mặt trên bàn.
• Khi nhận thấy triệu chứng đau mỏi cổ, vai gáy xuất hiện thường xuyên, người bệnh nên đi khám chuyên khoa cơ xương khớp để được kiểm tra và điều trị đúng cách. Điều trị sớm và đúng cách sẽ giúp người bệnh nhanh chóng thoát khỏi cơn cơn đau vai gáy và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hãy truy cập ngay Fanpage của Nhà thuốc Dr.Win để cập nhật ngay các Chương trình khuyến mãi hấp dẫn trong tháng nhé.