TỔNG QUAN

• Mụn trứng cá là tình trạng viêm mạn tính của nang lông tuyến bã, được hình thành khi các nang lông bị tắc bởi chất nhờn và các tế bào da chết. Mụn trứng cá thường xảy ra ở vùng da mặt, ngực và lưng.
• Mụn trứng cá xuất hiện chủ yếu ở thanh thiếu niên trong giai đoạn dậy thì, khi đó các tuyến bã nhờn bị kích thích do nồng độ hormon tăng cao, đặc biệt là các androgen (testosterone), dẫn đến sản xuất quá mức chất nhờn.
• Chất nhờn là môi trường phát triển do vi khuẩn yếm khí (Propionibacterium acnes) phát triển, sự tăng sinh của vi khuẩn này sẽ gây tình trạng viêm, dẫn đến bội nhiễm.
• Mụn trứng cá không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của người bệnh.

TRIỆU CHỨNG CỦA MỤN TRỨNG CÁ

Tuỳ vào mức độ, các dấu hiệu mụn trứng cá sẽ khác nhau:

• Mụn đầu trắng: do lỗ chân lông tắc nghẽn
• Mụn đầu đen: do lỗ chân lông mở rộng
• Sẩn: các nốt mụn nhỏ màu đỏ, mềm
• Mụn nhọt (mụn mủ): là những nốt sẩn có mủ ở đầu
• Nốt sần: các cục u lớn, rắn, gây đau dưới da
• Tổn thương dạng nang: đau, có mủ dưới da

ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ

Điều trị mụn cái trứng cá phụ thuộc vào tình trạng và mức độ của mụn:

Mức độ nhẹ:

• Dùng các loại kem, sữa rửa mặt hoặc thuốc điều trị tại chỗ không kê đơn để trị mụn.
• Những thành phần phổ biến có trong kem và gel trị mụn bao gồm:
  • Benzoyl peroxid: giúp làm khô mụn, ngăn mụn mới hình thành và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.
  • Acid salicylic: giúp tẩy tế bào chết trên da, ngăn ngừa lỗ chân lông bị tắc nghẽn do vi khuẩn gây mụn.

Mức độ vừa:

Nếu sau vài tuần điều trị mụn không kê đơn mà triệu chứng vẫn không hết, nên đi khám bác sĩ da liễu. Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa sẹo.

Nếu bị mụn trứng cá ở mức vừa phải, bác sĩ da liễu có thể kê:

• Benzoyl peroxid (liều dùng theo chỉ định của bác sĩ).
• Thuốc kháng sinh (như erythromycin hoặc clindamycin).
• Retinoids (như retinol).
• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê một loại thuốc kháng sinh uống hoặc thuốc ngừa thai nội tiết tố để giúp kiểm soát mụn trứng cá.

Mức độ nặng:

Khi mụn trứng cá tiến triển nặng, bác sĩ da liễu có thể điều trị kết hợp một hoặc nhiều biện pháp sau:

• Kháng sinh uống (thường sử dụng ngắn hạn).
• Benzoyl peroxid.
• Thuốc kháng sinh tại chỗ.
• Retinoids tại chỗ.
• Bác sĩ cũng có thể chỉ định dùng thuốc kiểm soát nội tiết hoặc isotretinoin uống, là một loại vitamin A được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá mức độ nặng. Thuốc có thể gây ra nhiều các tác dụng phụ, nên bác sĩ chỉ kê đơn khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả và người dùng cần thuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.

CHĂM SÓC KHI BỊ MỤN TRỨNG CÁ

• Rửa mặt hàng ngày bằng sữa rửa mặt không chứa dầu
• Dùng sữa rửa mặt trị mụn để giúp loại bỏ dầu thừa
• Chọn sử dụng mỹ phẩm trang điểm gốc nước hoặc có chú thích “không gây dị ứng” để giảm tình trạng làm tắc nghẽn lỗ chân lông và sinh mụn
• Tránh các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm có chứa dầu
• Tẩy trang và làm sạch da thật sạch trước khi ngủ
• Tắm hoặc rửa mặt sau khi tập thể dục
• Không để tóc che khuất khuôn mặt, nhất là vùng trán
• Dinh dưỡng cân bằng và uống đủ nước
• Giảm căng thẳng