TỔNG QUAN

• Nám da là hiện tượng gia tăng sắc tố melanin, dạng đốm hoặc dạng mảng có màu nâu xám nằm rải rác hoặc thành đám ở các vùng da đối xứng trên mặt. Các vùng thường bị ảnh hưởng là trán, sống mũi, hai bên má, cằm…
• Nám da thường xảy ra ở phụ nữ hơn nam giới.
• Nam da không gây hại đến sức khoẻ nhưng ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ tạo tâm lý lo lắng, mất tự tin cho người bị tình trạng này.

Melanin là gì?

• Melanin hay còn gọi là hắc tố là yếu tố quyết định màu da của mỗi người. Melanin là một chất hấp thụ ánh sáng hiệu quả, đóng vai trò chống nắng và bảo vệ da khỏi tia UV. 
• Tuy nhiên, nếu được sản xuất quá nhiều sắc tố này sẽ tích tụ, tập trung tại một vùng nhất định trên da. Hiện tượng này gọi là nám da. 

NGUYÊN NHÂN GÂY NÁM DA

Những nguyên nhân chính gậy nám da có thể kể:

Ánh nắng mặt trời:

• Khi ánh nắng mặt trời tiếp xúc trực tiếp với da sẽ dẫn đến sản sinh bất thường một lượng melanin. Đây là nguyên nhân khiến những đốm nám hình thành và ngày càng lan rộng. Bên cạnh đó, tia UV trong ánh nắng mặt trời còn phá hủy tế bào, làm vỡ cấu trúc dưới da gây ra hiện tượng da khô, lão hóa thậm chí là ung thư da. 

Di truyền:

• Ngoài ánh nắng mặt trời, yếu tố di truyền cũng có thể gây nám da. Một số nghiên cứu khoa học cho thấy có khoảng 30% người bị nám da là do yếu tố di truyền quyết định. 

Giới tính:

• Nam giới ít bị nám da hơn phụ nữ. 

Nội tiết tố:

• Rối loạn nội tiết tố làm cho lượng sắc tố melanin trong cơ thể tăng nhanh gây ra hiện tượng nám da. Đây là lý do vì sao đa số phụ nữ bị nám khi mang thai. 
• Ngoài ra, ở các giai đoạn như tuổi dậy thì, tiền mãn kinh hay sử dụng thuốc tránh thai cũng là những nguyên nhân gây nám da. 
• Thông thường, nám da do nội tiết có thể dễ khắc phục hơn, bởi khi cơ thể ổn định nội tiết tố thì vết nám sẽ tự mất đi. 

Nguyên nhân khác:

• Những yếu tố khác có thể gây nám da như sử dụng mỹ phẩm không đúng cách, stress, mất ngủ, bệnh tuyến giáp, dùng dài hạn một số loại thuốc, nhất là thuốc bôi tại chỗ có chứa corticoid, kháng sinh có tính kích ứng tăng nhạy cảm với ánh sáng…

VÌ SAO PHỤ NỮ DỄ BỊ NÁM DA HƠN NAM GIỚI?

Phụ nữ chiếm tỉ lệ bị nám da nhiều hơn nam giới, đặc biệt là phụ nữ bước vào độ tuổi trung niên. Lý do là:

Do nội tiết tố khác nhau:

• Nội tiết tố có những ảnh hưởng nhất định đến hiện tượng nám da. Nội tiết tố có sự khác nhau giữa nam và nữ, ở nữ giới việc rối loạn hay thay đổi nội tiết tố diễn ra nhiều hơn so với nam. Điều này khiến cho tình trạng nám da ở phụ nữ thường phổ biến hơn.

Do độ dày của da:

• Da của nam giới có độ dày gấp 7 lần nữ giới. Vì vậy làn da nam giới ít bị ảnh hưởng bởi các tác động từ môi trường như UV, ánh sáng mặt trời, không khí... từ đó sắc tố melanin ít được sản sinh và hình thành các đốm nám.
• Ngoài ra, thời gian cũng khiến bào mòn và làm lão hóa da, vì vậy nám da thường có nguy cơ cao hơn đối với phụ nữ ở lứa tuổi trung niên.

Do tác động từ mỹ phẩm:

• Những tác động từ mỹ phẩm cũng là nguyên nhân dẫn đến nám da. Tỉ lệ sử dụng mỹ phẩm ở phụ nữ cao ở nam giới. Do đó tỉ lệ nám da ở phụ nữ cao hơn.

Do lượng collagen:

• Collagen có vai trò quan trọng đối với tế bào da, giúp các mô liên kết với nhau và tạo tính đàn hồi cho da. Mật độ collagen ở nam giới thường cao hơn nữ giới. Do vậy ở cùng một độ tuổi nhưng làn da của nam giới thường săn chắc, mịn màng hơn phụ nữ. Thông thường, từ độ tuổi 25 trở đi, làn da của phái nữ hay gặp phải các vấn đề về lão hóa, nám da cao hơn nam giới.

LÀM GÌ ĐỂ PHÒNG NGỪA, HẠN CHẾ BỊ NÁM DA?

Bảo vệ da tránh tác động từ ánh nắng mặt trời:

• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời ở thời điểm mật độ tia UV cao.
• Che chắc bảo vệ vùng mặt và cổ khi ra ngoài.
• Sử dụng các loại kem chống nắng với chỉ số SPF phù hợp.

Dinh dưỡng khoa học:

• Uống nhiều nước.
• Ăn nhiều rau xanh và hoa quả.
• Bổ sung thêm vitamin A, C, E, Omega-3, selen…

Sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý:

• Việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần lạc quan, không lo âu không những giúp giảm stress mà còn giúp tránh rối loạn nội tiết tố gây nám da. 

Cẩn thận với các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, thành phần:

• Việc sử dụng mỹ phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, kém chất lượng có thể dẫn đến những hệ quả khôn lường cho làn da như dị ứng, nổi mụn, nám sạm... Do đó, trước khi sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm nên tìm hiểu thông tin và nguồn gốc rõ ràng của sản phẩm đó.