PHỤ NỮ VÀ KIẾN THỨC CHĂM SÓC SỨC KHOẺ GIAI ĐOẠN MÃN KINH

KINH NGUYỆT VÀ CÁC GIAI ĐOẠN CỦA MÃN KINH

  • Kinh nguyệt xuất hiện là do sự thay đổi hormon sinh dục của người phụ nữ. Trong mỗi chu kỳ hành kinh, cơ thể người phụ nữ sẽ rụng từ 1-2 trứng và có một trứng được phóng ra. Lúc này, niêm mạc tử cung sẽ dầy lên và bao phủ toàn bộ tử cung để sẵn sàng làm tổ cho trứng được thụ tinh và hình thành bào thai. Trong trường hợp trứng phóng ra mà không được thụ tinh với tinh trùng, lớp nội mạc sẽ không cần thực hiện chức năng làm tổ cho trứng. Khi đó, lớp nội mạc sẽ bong ra và chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới bắt đầu. Nói cách khác, nếu kinh nguyệt xuất hiện hàng tháng tức là người phụ nữ không có thai.
  • Mãn kinh là thời kỳ người phụ nữ không hành kinh nữa và chấm dứt khả năng sinh sản. Đây là giai đoạn cơ thể người phụ nữ có sự suy giảm chức năng buồng trứng, dần dần buồng trứng ngưng hoạt động và ngưng tiết các nội tiết tố nữ.
  • Mãn kinh diễn tiến từ từ theo tuổi tác, thường qua 2 giai đoạn:
    • Tiền mãn kinh: thường xảy ra ở tuổi từ 45-50, có thể kéo dài từ 2-5 năm tuỳ người trước khi kinh nguyệt dừng hẳn, do hoạt động buồng trứng bắt đầu suy giảm và sự mất cân bằng các nội tiết tố nữ (estrogen và progesteron ) dẫn đến kinh nguyệt không đều, kéo dài, dây dưa.
    • Mãn kinh thật sự: thường ở tuổi từ 50-55 cùng với thời gian mất kinh liên tiếp 12 tháng mới có thể nói chắc được là mãn kinh, khi đó buồng trứng ngưng hẳn hoạt động và ngưng tiết nội tiết tố nữ, dẫn đến kinh nguyệt mất hẳn.
    • Mãn kinh sớm: là mãn kinh trước 40 tuổi. Khi đó người phụ nữ không còn khả năng có thai được nữa (do không rụng trứng được). Mãn kinh sớm xảy ra ở người phụ nữ hút thuốc lá, uống rượu bia, chiếu tia xạ trị bệnh, cắt tử cung nhưng còn chừa 2 buồng trứng.
    • Mãn kinh muộn: là mãn kinh sau 55 tuổi.

NHỮNG RỐI LOẠN THƯỜNG GẶP Ở GIAI ĐOẠN TIỀN MÃN KINH

  • Thường giai đoạn tiền mãn kinh bắt đầu bằng việc chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, có thể kèm theo những rối loạn về thần kinh, tâm lý.
    • Rối loạn kinh nguyệt: chu kỳ kinh không đều, lượng kinh nguyệt có thể nhiều hơn hoặc ít hơn trước, hay bị rong kinh.
    • Tinh thần: thường không ổn định, hay cáu gắt, lo lắng, mệt mỏi, khó ngủ.
    • Cơn bốc hỏa: tự nhiên người phụ nữ thấy nóng bừng ở ngực rồi lan lên cổ và mặt. Cảm giác này tồn tại trong một vài phút nhưng làm cho người phụ nữ khó chịu. Hiện tượng này lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày, số lần nhiều hay ít tùy thuộc từng người. Kèm theo có thể ra mồ hôi trộm. Cơn bốc hỏa có thể xảy ra nhiều lần ban ngày rồi nhẹ vào ban đêm.
    • Hay có cơn choáng váng, nhức đầu, buồn nôn, chóng mặt, đánh trống ngực.
  • Tuy nhiên cũng có nhiều phụ nữ chuyển nhẹ nhàng từ giai đoạn sinh sản sang mãn kinh mà không có biểu hiện rối loạn gì.
  • Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường, chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn rồi sẽ tự hết, nhưng cũng có người thấy triệu chứng này nặng hơn khi đã chuyển sang giai đoạn mãn kinh thật sự.

NHỮNG THAY ĐỔI TRONG GIAI ĐOẠN MÃN KINH

  • Ở giai đoạn mãn kinh, do thiếu hụt estrogen nên dẫn đến một số thay đổi về thể chất như mệt mõi, đau đầu, mất ngủ hay quên, tê các đầu chi, nôn mữa, giảm thị lực, ù tai, hoa mắt, chóng mặt, chán ăn, bốc hỏa, có khi trầm uất, dễ nóng nảy, cáu gắt.
  • Niêm mạc sinh dục: dần dần teo mỏng làm âm hộ, âm đạo khô, ngứa, rát, đau khi giao hợp, dễ bị xây xước và nhiễm trùng.
  • Sa sinh dục: do cơ, dây chằng vùng chậu bị nhão hơn.
  • Tiết niệu: tiểu nhiều lần, đôi khi tiểu không tự chủ.
  • Da, tóc: kém mềm mại, khô và nhăn, trổ đồi mồi, tóc khô, rụng, dễ gẫy…
  • Tăng trọng: dễ mập, dẫn đến thừa cân hay bị béo phì, mỡ tích tụ nhiều ở vùng bụng và đùi.
  • Xương: việc thiếu nội tiết tố khiến xương mất dần canxi và chất khoáng, dẫn đến loãng xương, xương giòn, dễ gãy.
  • Các tai biến do bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, suy động mạch vành.
  • Phụ nữ trong thời mãn kinh có khuynh hướng dễ bị tiểu đường, nhất là khi huyết áp cao hoặc thừa cân, béo phì.

LÀM GÌ ĐỂ PHÒNG NGỪA CÁC RỐI LOẠN SAU MÃN KINH

  • Có chế độ lao động, nghỉ ngơi thích hợp, tinh thần lạc quan, thoải mái, tránh stress, phiền muộn. 
  • Không nên làm việc nặng quá sức nhưng cũng không nên quá thụ động vì ở người cao tuổi nếu thiếu vận động sẽ tăng nguy cơ loãng xương, bệnh tim mạch. Nên làm các việc phù hợp với sức khỏe và hoàn cảnh cụ thể từng người.
  • Tập thể dục: đối với phụ nữ ở tuổi mãn kinh nên tập dưỡng sinh, đi bộ và bơi lội là hình thức tốt nhất.
  • Dinh dưỡng:
    • Tránh ăn những thức ăn không có lợi cho sức khỏe, nhất là các loại mỡ động vật, không ăn quá mặn hoặc quá ngọt.
    • Ăn nhiều rau quả tươi và sữa giàu canxi để giảm nguy cơ loãng xương,  Nên ăn các thức ăn cung cấp nhiều canxi như tôm, cua, cá.
    • Có thể bổ sung Mg (có trong đậu, rau xanh) vitamin AD (có trong dầu cá), vitamin D (có trong sữa, cá hồi, cá ngừ), vitamin E, vitamin C.
  • Dùng các chất bôi trơn khi quan hệ tình dục để giảm đau rát, khó chịu do âm đạo bị khô teo.
  • Khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng một lần để phát hiện và điều trị sớm các bệnh phụ khoa, các bệnh ung thư (ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư tử cung, ung thư buồng trứng…).

Hãy truy cập ngay Fanpage của Nhà thuốc Dr.Win để cập nhật ngay các Chương trình khuyến mãi hấp dẫn trong tháng nhé.