TRẺ ỌC (TRỚ) SỮA VÀ NHỮNG KIẾN THỨC LIÊN QUAN

ỌC (TRỚ) SỮA LÀ GÌ?

  • Ọc trớ sữa là tình trạng sữa trong dạ dày bị đẩy lên thực quản, sau đó trào ra ngoài miệng. Đây là một tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh, nhất là khi trẻ đã bú no hoặc khi trẻ vặn mình.
  • Cần phân biệt ọc trớ và nôn ói:
    • Ọc trớ là hiện tượng bé trào một ít sữa ra miệng sau mỗi cữ bú hay trước cữ bú tiếp theo, không có sự co thắt cơ bụng.
    • Trong khi đó, nôn ói là hiện tượng phun mạnh sữa ra miệng, đôi khi trào cả ra mũi, đồng thời cơ bụng bị co thắt.
  • Hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ thường xuyên bị ọc trớ, tuy nhiên không loại trừ trẻ bị nôn ói do bệnh lý.
  • Lý do trẻ hay bị ọc trớ là do dạ dày của trẻ còn nhỏ và nằm ngang hơn so với người lớn, cơ thắt giữa dạ dày và thực quản còn yếu, trong khi thức ăn lại ở dạng lỏng nên dễ bị trào ngược dẫn đến ọc trớ. Nếu tình trạng không quá thường xuyên, trẻ vẫn bú tốt, tăng cân, không quấy khóc thì đây chỉ là tình trạng trào ngược dạ dày - thực quản sinh lý thoáng qua, sau 4-6 tháng tuổi, trình trạng ọc trớ này sẽ tự cải thiện.
  • Còn nếu trẻ bị nôn ói thì đây là bệnh lý, nguyên nhân phổ biến là do trẻ bị bệnh trào ngược dạ dày – thực quản, cần được theo dõi và điều trị, lưu ý việc dịch nôn ói trào lên mũi có thể ảnh hưởng đến chức năng hô hấp của trẻ.

*Trong khuôn khổ bài viết, chúng ta đề cập đến tình trạng ọc trớ không do bệnh lý

NGUYÊN NHÂN GÂY ỌC TRỚ SỮA

  • Do sinh lý của trẻ:
    • Trẻ sơ sinh hay ọc sữa là do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, dạ dày của trẻ nằm ngang hơn so với người lớn, cơ thắt giữa dạ dày và thực quản còn yếu. khi trẻ bú quá no, có thể tăng áp lực trong bụng, gây ra tình trạng ọc, trớ sữa.
    • Theo thời gian, hệ tiêu hóa của trẻ sẽ dần hoàn thiện. Có trẻ 3 tháng, hệ tiêu hóa đã hoàn thiện cơ bản, nhưng cũng có trẻ khoảng 6 tháng, 12 tháng… 
    • Đây chính là lý do thường thấy trẻ sơ sinh 1-2 tháng tuổi hay bị ọc sữa.
  • Do trẻ bú quá nhiều, bị ép bú sữa quá mức, nhưng đôi khi cũng có thể là do trẻ “háo” bú.
  • Do khoảng cách giữ các cữ bú quá ngắn, trẻ bú quá nhanh hoặc quá lâu.
  • Do trẻ bú sai cách: sữa không lấp hết cổ bình sữa hoặc không ngậm sát miệng vào núm vú khiến trẻ nuốt khí vào trong quá trình bú, gây ra căng tức và hậu quả là trẻ bị ọc.
  • Trẻ khóc hay cười khi bú.
  • Trẻ vừa ngủ vừa bú.
  • Trẻ không tập trung khi bú, ngậm sữa trong miệng, đến khi nuốt thì lượng sữa nhiều gây sặc.
  • Do núm vú có lỗ quá rộng khiến sữa chảy nhiều, chảy mạnh nên trẻ nuốt không kịp.
  • Trẻ vừa bú no đã cho nằm xuống ngay.
  • Do trẻ bị quấn tã hoặc băng rốn quá chặt.
  • Do sữa công thức khó tiêu: Sữa công thức là lựa chọn thay thế lý tưởng trong trường hợp mẹ không có hoặc không đủ sữa nuôi con. Tuy nhiên, một số bé bú sữa công thức bị ọc sữa. Nguyên nhân có thể là do đạm sữa khó tiêu, gây kích thích hệ tiêu hóa non yếu của trẻ.

LÀM GÌ KHI TRẺ BỊ ỌC TRỚ SỮA (KHÔNG DO BỆNH LÝ)

  • Cho trẻ nằm nghiêng sang một bên: Cần bình tĩnh khi trẻ bị ọc sữa, không bế thốc trẻ lên mà hãy nghiêng người trẻ sang một bên. Sau đó, nhẹ nhàng nâng trẻ lên và lấy khăn lau miệng. Nếu trẻ ọc sữa qua mũi miệng, thì cần vệ sinh miệng trước, mũi sau.
  • Chia nhỏ khẩu phần sữa của trẻ: Chia nhỏ khẩu phần sữa mỗi ngày của trẻ. Như vậy sẽ không gây áp lực lên hệ tiêu hóa của trẻ và hạn chế được tình trạng trẻ bị ọc trớ sữa.
  • Cho trẻ bú đúng cách:
    • Với trẻ bú mẹ, mẹ có thể cho trẻ bú ở tư thế ngồi hoặc nằm sao cho thoải mái. Giữ đầu và thân trẻ nằm trên một đường thẳng, bụng trẻ áp vào bụng mẹ, mặt trẻ quay vào vú mẹ. Khi bú, miệng trẻ phải mở rộng ngậm núm vú, môi dưới hướng ra ngoài và cằm phải chạm vào vú mẹ.
    • Với trẻ bú bình, bố mẹ nên giữ nghiêng ở góc 45 độ, sao cho lượng sữa tràn ngập cổ bình và miệng trẻ ngậm trọn núm vú, tránh tình trạng không khí đi vào dạ dày, gây ra tức bụng và nôn trớ.
  • Đảm bảo núm vú phù hợp với miệng trẻ:
    • Chọn núm vú bình sữa phù hợp với miệng trẻ. Tránh chọn núm vú quá nhỏ sẽ làm trẻ gắng sức khi bú nên dễ nuốt hơi vào dạ dày nhiều. Ngược lại, nếu lỗ núm quá to, sữa xuống nhanh và nhiều sẽ làm trẻ bị ọc trớ.
    • Nên quan sát khi trẻ bú, nếu thấy bình sùi bọt liên tục tức là quá nhiều hơi bên trong.
  • Không để trẻ nằm ngay sau khi bú: Trẻ sơ sinh dễ bị nuốt hơi khi bú sữa. Lúc này, nếu bố mẹ cho trẻ nằm ngay, có thể khiến dạ dày “đầy” khí, gây ra hiện tượng ọc sữa. Cách khắc phục là sau khi bú, phải bế trẻ hơi đứng và vỗ hay vuốt nhẹ hai bên lưng trong vòng 10-15 phút cho đến khi trẻ ợ được. Sau đó mới nhẹ nhàng đặt trẻ nằm xuống, kê gối hơi cao, tránh gập cổ và gập bụng.
  • Nới lỏng quần áo cho trẻ: Cho trẻ mặc đồ càng thoáng càng tốt, đặc biệt là khu vực quanh bụng, để hạn chế chèn ép dạ dày, khiến trẻ dễ bị ọc trớ sữa.
  • Bổ sung canxi, vitamin D: Nếu trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa, kèm theo các triệu chứng như quấy khóc, khó ngủ thì rất có thể trẻ bị thiếu hụt vitamin D, canxi. Cần bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D theo khuyến cáo để khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh hay vặn mình gây ọc trớ sữa.

Hãy truy cập ngay Fanpage của Nhà thuốc Dr.Win để cập nhật ngay các Chương trình khuyến mãi hấp dẫn trong tháng nhé.