Viêm màng não là một bệnh lý hiếm gặp, nếu không được điều trị kịp thời và nhanh chóng có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc nhận biết sớm các triệu chứng viêm màng não sẽ giúp chẩn đoán bệnh và có phác đồ điều trị kịp thời.

VIÊM MÀNG NÃO LÀ GÌ? 

Viêm màng não là tình trạng các màng bảo vệ bao quanh não và tủy sống bị nhiễm trùng. Bệnh phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, những cũng có thể xảy ra ở người lớn.

DẤU HIỆU VIÊM MÀNG NÃO

Tuỳ theo nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng sẽ khác nhau. 

Các triệu chứng viêm màng não do virus:

• Viêm màng não do virus ở trẻ sơ sinh:
  • Chán ăn
  • Quấy khóc
  • Nôn ói
  • Tiêu chảy
  • Phát ban
  • Các vấn đề về hô hấp
• Viêm màng não do virus ở người lớn:
  • Chán ăn
  • Nôn ói
  • Đau đầu
  • Sốt
  • Cổ cứng 
  • Co giật
  • Nhạy cảm với ánh sáng chói
  • Tâm trạng thất thường
  • Buồn ngủ
  • Hôn mê

Các triệu chứng viêm màng não do vi khuẩn:

Các triệu chứng viêm màng não do vi khuẩn thường phát triển đột ngột, bao gồm:

• Nôn ói 
• Đau đầu
• Sốt
• Ớn lạnh
• Cổ cứng
• Nhạy cảm với ánh sáng chói
• Tâm trạng thất thường
• Buồn ngủ
• Hôn mê
• Một số vùng da chuyển màu tím giống vết bầm tím

Viêm màng não do vi khuẩn và virus có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Do đó khi thấy xuất hiện các triệu chứng trên, cần đến bệnh viện ngay để được thăm khám và làm xét nghiệm tìm nguyên nhân gây bệnh, từ đó có hướng điều trị kịp thời. 

Các triệu chứng viêm màng não do nấm:

Triệu chứng mà viêm màng não do nấm gây ra cũng tương tự như biểu hiện thường gặp ở các bệnh lý nhiễm trùng khác:

• Nôn ói
• Đau đầu
• Sốt
• Ớn lạnh
• Cổ cứng
• Nhạy cảm với ánh sáng chói
• Luôn trong trạng thái mệt mỏi
• Nhầm lẫn hoặc mất phương hướng

Các triệu chứng viêm màng não mãn tính:

Người bệnh được chẩn đoán viêm màng não mãn tính khi các triệu chứng bệnh kéo dài hơn 4 tuần. Biểu hiện của bệnh tương tự như các dạng cấp tính khác, nhưng thường phát triển chậm hơn. 

NGUYÊN NHÂN GÂY VIÊM MÀNG NÃO

Nguyên nhân gây viêm màng não gồm:

• Virus
• Vi khuẩn
• Nấm
• Ký sinh trùng

NHỮNG BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM MÀNG NÃO

Bệnh nhân viêm màng não thường sẽ hồi phục hoàn toàn nếu được chữa trị kịp thời và đúng cách. Tuy nhiên, đôi khi bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Biến chứng xảy ra khi tình trạng nhiễm trùng lan đến các dây thần kinh, não hoặc các khu vực khác của cơ thể. Đối tượng thường gặp phải biến chứng viêm màng não là trẻ rất nhỏ hoặc người bị suy giảm miễn dịch, nhưng cũng có thể xảy ra ở những người khỏe mạnh. Những biến chứng có thể kể gồm:

• Giảm thính lực: Viêm màng não liên quan đến các dây thần kinh kiểm soát thính giác, gây suy giảm thính lực vĩnh viễn.
• Viêm não: Nhiễm trùng do viêm màng não có khả năng lây lan đến não, dẫn đến một biến chứng gọi là viêm não. Đây là tình trạng não bị nhiễm trùng, gây ra một loạt triệu chứng như mệt mỏi, khó ngủ, suy giảm chức năng nhận thức và giảm thị lực.
• Động kinh: Khi não bị nhiễm trùng sẽ dẫn tới rối loạn chức năng các dây thần kinh vùng não – căn nguyên của cơn động kinh biểu hiện bằng  những cơn co giật.
• Nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng huyết là tình trạng nhiễm trùng lây lan trong máu. Đây là một biến chứng nghiêm trọng của viêm màng não, thường đi kèm với suy giảm tuần hoàn nhanh chóng, có nghĩa là cơ thể không nhận đủ máu và oxy, dẫn tới suy nội tạng thậm chí gây tử vong.
• Đột quỵ: Mặc dù biến chứng này không phổ biến, nhưng phản ứng viêm của viêm màng não có thể dẫn đến hình thành cục máu đông, gây ra đột quỵ.
• Tử vong: Viêm màng não nếu tiến triển nhanh sẽ gây nhiễm trùng rất nặng, dẫn đến một tình trạng nguy hiểm gọi là thoát vị não, trong đó thân não (phần dưới của não) bị chèn ép vào ống sống. Lúc này, người bệnh có thể bị ngừng hô hấp và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

ĐỐI TƯỢNG NÀO CÓ NGUY CƠ BỊ VIÊM MÀNG NÃO?

Những đối tượng dễ có nguy cơ bị viêm màng não gồm:

• Người bị suy giảm hệ miễn dịch
• Người có môi trường sống chật hẹp
• Phụ nữ mang thai
• Trẻ nhỏ và người lớn tuổi
• Người thường xuyên tiếp xúc với động vật

PHÒNG NGỪA VIÊM MÀNG NÃO

• Để phòng ngừa bệnh viêm màng não, nên giữ ấm, chăm sóc tốt trẻ những lúc thời tiết thay đổi và lúc có dịch cảm cúm; điều trị kịp thời khi trẻ bị viêm mũi họng hoặc viêm tai.
• Nếu chẳng may tiếp xúc gần với người bị nhiễm vi trùng não mô cầu, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị dự phòng bằng kháng sinh để giảm khả năng mắc bệnh.
• Ngoài ra, tiêm phòng sẽ giúp hạn chế khả năng mắc một số loại viêm màng não do vi khuẩn. Các loại vaccin có thể ngăn ngừa bệnh bao gồm:
  • Vaccin Haemophilus influenzae tuýp B (Hib).
  • Vaccin phế cầu khuẩn.
  • Vaccin não mô khuẩn.