STRESS VÀ TRẦM CẢM KHÁC NHAU NHƯ THẾ NÀO?

• Stress (hay còn gọi là căng thẳng) là phản ứng của cơ thể trước một sự kiện hoặc hoàn cảnh gây áp lực cả về thể chất và tinh thần. Trong khi đó, trầm cảm là một bệnh lý rối loạn tâm thần, làm thay đổi các hoạt động chức năng của não
• Trầm cảm giai đoạn nhẹ có thể có các dấu hiệu tương đồng với stress. Căng thẳng có thể được khắc phục bằng cách thay đổi lối sống, tuy nhiên người bị trầm cảm có thể cần phải điều trị, chăm sóc đặc biệt để trở lại trạng thái bình thường. Những thay đổi tâm lý và thể chất khi bị trầm cảm là do các thay đổi hóa học bên trong của não bộ. Điều này khiến các triệu chứng của bệnh trầm cảm xảy ra nghiêm trọng và kéo dài lâu hơn căng thẳng, stress

CÁC DẤU HIỆU PHÂN BIỆT STRESS VÀ TRẦM CẢM

• Rối loạn giấc ngủ:

Những người bị bệnh stress và trầm cảm đều gặp vấn đề với giấc ngủ. Người bị căng thẳng có thể trải qua tình trạng hoàn toàn tỉnh táo hoặc ngủ quá nhiều như một cách trốn tránh các vấn đề gây căng thẳng sắp xảy ra. Còn với trầm cảm, người bệnh có thể mắc các vấn đề rối loạn giấc ngủ như mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều. Tuy nhiên, cho dù có ngủ trong nhiều giờ liền, người trầm cảm vẫn có cảm giác mệt mỏi, uể oải.

• Cảm giác quá sức hoặc tuyệt vọng:

Căng thẳng, stress xảy ra khi một người làm việc quá sức hay không đủ khả năng đối phó với các tình huống nào đó trong cuộc sống. Với trầm cảm, người bệnh thường xuyên cảm thấy buồn chán và tuyệt vọng trong bất kì tình huống. 

• Khó khăn trong việc giải quyết công việc:

Căng thẳng có thể khiến bạn làm việc không hiệu quả hoặc ngược lại, bạn có thể làm việc tốt hơn, tùy thuộc vào cách bạn giải quyết tình huống. Ngược lại, với người bị trầm cảm, họ thường có xu hướng gặp khó khăn khi đưa ra các quyết định, không giữ được sự tập trung, làm việc không hiệu quả kể cả khi nhận được sự giúp đỡ từ những người xung quanh. Những người bị trầm cảm nhẹ có thể sẽ vẫn làm việc được nhưng hiệu suất công việc giảm sút. 

• Dấu hiệu thể chất:

Cả căng thẳng và trầm cảm đều gây ra các thay đổi về thể trạng như tăng cân, mệt mỏi, sốt và run chân tay... Tuy nhiên, với những người bị căng thẳng, các triệu chứng này có xu hướng giảm nhẹ nếu nguyên nhân gây căng thẳng được kiểm soát. Nhưng với người bị trầm cảm, các triệu chứng này có xu hướng trở nên trầm trọng hơn, khiến người bệnh ngày càng thêm bất lực, buồn chán. 

• Thay đổi tâm trạng:

Những người đang bị căng thẳng có thể cảm thấy lo lắng, hồi hộp, cáu kỉnh, chán nản. Người bị trầm cảm cũng có thể trở nên giận dữ vô cớ. Những cảm xúc cực đoan có thể làm tăng cảm giác tội lỗi, bất lực của người bệnh. 

• Khuynh hướng tự tử:

Dù tình huống có quá sức đến thế nào, người bị căng thẳng hiếm khi có ý định tự tử. Nhưng trái ngược, người bị trầm cảm trong giai đoạn bệnh tiến triển rất thường xuyên có ý nghĩ tiêu cực này, đặc biệt là những người bị trầm cảm nặng. 

CHẨN ĐOÁN VÀ PHÂN LOẠI

• Việc đoán dựa trên bảng câu hỏi để đánh giá và tìm ra nguyên nhân gây bệnh. 
• Để chẩn đoán stress, bác sĩ sử dụng bảng câu hỏi và phỏng vấn người bệnh để hiểu nguyên nhân, thời gian xuất hiện căng thẳng và mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống như thế nào. Nếu người bệnh bị stress mạn tính, bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng do căng thẳng gây ra, chẳng hạn huyết áp cao, nhịp tim rối loạn để chẩn đoán và có hướng điều trị phù hợp. 
• Còn để chẩn đoán bệnh trầm cảm, bác sĩ sẽ sẽ dựa vào các hệ thống phân loại bệnh, trong đó có hệ thống phân loại bệnh DSM-V. Theo bảng phân loại này, chẩn đoán một người bị trầm cảm khi có ít nhất 5 trong 9 triệu chứng sau, kéo dài ít nhất hai tuần:

1. Tâm trạng buồn bã, chán nản gần như cả ngày: Có thể nhận biết chủ quan qua cảm giác buồn chán, trống rỗng hoặc khách quan bởi người khác (ví dụ như thấy người bệnh hay khóc…
2. Giảm hứng thú hoặc niềm vui trong hầu như tất cả mọi hoạt động. 
3. Giảm hay tăng cân một cách đáng kể mà không phụ thuộc vào chế độ ăn (thay đổi hơn 5% trọng lượng cơ thể) hoặc giảm hay tăng cảm giác thèm ăn so với mọi ngày. 
4. Mất ngủ hay ngủ quá mức. 
5. Quá kích động hoặc quá chậm chạp (có thể quan sát bởi những người khác chứ không đơn thuần là cảm giác chủ quan. 
6. Mệt mỏi hoặc cảm giác mất năng lượng. 
7. Cảm giác vô dụng, tội lỗi quá mức hoặc ảo tưởng mỗi ngày. 
8. Giảm khả năng suy nghĩ, tập trung, thiếu quyết đoán. 
9. Suy nghĩ thường xuyên về cái chết, có ý định tự tử lặp đi lặp lại nhiều lần. 

Ngoài những triệu chứng kể trên có thể có sự khác biệt theo giới tính, độ tuổi. Trẻ em trầm cảm thường có biểu hiện buồn bã, khó chịu, thất vọng. Thanh thiếu niên thường có biểu hiện như lo lắng, hay cáu giận, ngại giao tiếp. Người trưởng thành thường biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ, không hài lòng với mọi thứ, thích ngồi lỳ trong nhà. Thông thường nam giới bị trầm cảm không có sự đa sầu yếu đuối như phụ nữ mà ngược lại họ có thể trở nên bạo lực hơn. 

ĐIỀU TRỊ

Stress: việc điều trị stress bao gồm:

• Tâm lý trị liệu. 
• Dùng thuốc. 
• Tăng cường hoạt động thể chất và tập kiểm soát căng thẳng. 

Trầm cảm: đây được xem là một dạng bệnh lý tâm thần cho nên việc điều trị tập trung vào dùng thuốc, ngoài ra kết hợp với các liệu pháp tâm lý và các liệu pháp hỗ trợ khác và việc điều trị cần được chỉ định và theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa tâm thần. 

Hãy truy cập ngay Fanpage của Nhà thuốc Dr.Win để cập nhật ngay các Chương trình khuyến mãi hấp dẫn trong tháng nhé.